


Prof. Dr. Burak Akesen – Ortopedi ve Travmatoloji -Omurga Cerrahisi
Omurga kırıklarının tedavisi için kullandığımız vertebroplasti yöntemi, halk arasında genellikle kemik çimentosu uygulaması olarak bilinir.
Vertebra tıp dilinde omur anlamında, plastie ise zedelenen bir dokunun tamiri için yapılan cerrahi işlemi tarif etmek için kullanılan kelimelerdir.
Vertebroplasti, hasar görmüş omurun tamiri için, kemiğin içine kemik çimentosu enjekte edilerek yapılan tedavi işleminin adıdır.
Şiddetli ağrıya yol açan omurga kırıklarının önemli bir bölümünde, vida, platin uygulamaları yapılacak büyük bir ameliyata gerek kalmadan, kırık kemiği sağlamlaştıracak ve ağrıyı geçirecek olan kemik çimentosu uygulaması tedavi için yeterlidir.
Vertebroplasti işlemi, açık bir ameliyatta olduğu gibi cildi ve diğer dokuları keserek değil, birkaç milimetrelik deliklerden iğneler ile radyolojik kontrol altında omurgaya ulaşarak yapılır.
Omurga kırıklarının uzun vadede ortaya çıkartabileceği sorunlardan bir tanesi de, omurganın kifoz olarak adlandırdığımız, öne doğru eğilmesi ve kamburluk oluşmasıdır. Bu eğriliğin düzeltilmesi için, kemik çimentosu uygulamasından önce, omurun içine bir balon yerleştirilir ve balon şişirilerek kırık nedeniyle gelişmiş olan çökme düzeltilir. Çökme düzeltildikten sonra, balon çıkartılır, vertebroplasti işleminde yapılan işlemin aynısı yapılarak, kemik içerisine kemik çimentosu enjeksiyonu yapılır.
Vertebroplasti ile kifoplasti işlemleri arasındaki fark, kifoplasti işleminde önce bir balonun şişirilerek kemikteki çökmenin kaybolmasının sağlanmasıdır. Bu şekilde, omurganın kifoz adını verdiğimiz öne doğru eğimi kırık nedeniyle artmamış olur, kamburluk gelişmez.
Vertebroplasti işlemi yaygın olarak;
Kemik çimentosu olarak kullanılan malzeme polymethyl methacrylate (PMMA) olarak bilinen kimyasal maddedir. Kemik çimentosu, polimer tozu ve PMMA’nın monomer sıvısının karıştırılmasıyla hazırlanır.
Akışkanlık (viskozite) dereceleri farklı olan ve donma süreleri farklı olan kemik çimentosu hamurları bulunmaktadır.
Akışkanlığı yüksek çimento hamurları, daha yüksek oranda işlem yapılan kemik dışına, omurga kanalına taşmak riskine sahiptirler.
Tedavideki amaç hastanın ağrısının giderilmesi ve omurganın sağlamlığının tekrar oluşturulmasıdır.
Çoğunlukla lokal anestezi altında yapılan işlem, radyolojik kontrol altında hasar görmüş omurga kemiğine birkaç milimetrelik cilt kesisi ile, iğneler yardımıyla ulaşarak yapılır.
İğne kemiğin içinde istenen noktaya ulaştıktan sonra kemik çimentosu hazırlanır, çimento akışkanlığının uygun bir kıvama gelmesinden sonra, devamlı olarak radyolojik kontrol altında, yavaş biçimde kemik içine uygulanır.
Omurga kırıklarında işlem çoğunlukla iki taraflı yapılır.
Vertebroplasti işlemini, kırığın oluşmasından sonraki 3 hafta içinde yapmak daha iyi sonuçlar verir.
İşlem lokal anestezi altında yapılırsa, hasta işlemden iki saat sonra evine dönebilir. Genel anestezi kullanılmışsa, hasta genel anestezinin etkisi tamamen geçene kadar, en fazla bir gece hastanede kalabilir.
İşlem, minimal invaziv olarak sınıflanan, hastanın sağlıklı dokularına zarar vermeden, birkaç milimetrelik deliklerden iğneler ile girilerek yapılan bir işlemdir.
İşlemin ağrı kesici etkisi işlemden hemen sonra başlar, en fazla 24 – 48 saat sonra kalıcı etkisi en üst düzeye çıkar.
Vertebroplasti işleminden sonraki ilk 24 saat genellikle yatak istirahati veya evde dinlenilmesi önerilir. Hasta masada oturup yemek yiyebilir, tuvalete gidebilir.
Günlük aktivite seviyeleri kademeli olarak arttırılabilir. İşlemden sonra birkaç gün ağrı kesici ilaç tedavisine devam edilebilir.
Ciltte bulunan giriş noktalarında birkaç gün süreyle, buz torbasıyla hafifleyebilecek bir ağrı olabilir.
Ağrı kısa sürede geçse de, ağır kaldırmak, ağır sporlar yapmak gibi aktiviteler için ortalama 6 hafta süreyle beklemek gerekir.
Omurga kırıkları çoğunlukla korse ve istirahat ile tedavi edilse de;
Ciltten iğneler yolu ile yapılan bir tedavinin açık ameliyata göre çok önemli avantajları vardır. Yara iyileşmesinden hastanede kalış süresine, işlem sonrası ağrının azlığından enfeksiyon ve kanama riski azlığına kadar birçok önemli fark vardır.
Yatak istirahati ve korse tedavisine göre ise, kaynamanın daha çabuk olması ve ağrının daha hızlı kaybolması avantajları vardır.
Vertebroplasti deneyimli doktorlar tarafından ve tıbbi altyapısı yeterli ameliyathanelerde yapıldığı zaman riskleri düşüktür, ortalama %1 ile 3 arasındadır.
Bununla beraber, ender de olsa, gelişebilecek sorunlar önemli olabilir. Bu nedenle işlemin, deneyimli ekipler tarafından yapılması gerekir.
Bütün girişimsel ve cerrahi işlemler gibi, enfeksiyon, alerji, kanama gibi genel riskler bulunsa da, işlemin kendisine özel bazı riskler şunlardır;
Kullanılan kemik çimentonun, kırılmış kemiğin içinden dışarıya doğru taşmasıdır. Çimento sızıntısı sinirler ya da omuriliğe baskı yapacak derecede ise ve bu yapıların fonksiyonlarını bozuyorsa, ameliyat ile sızan çimento kaçağını temizlemek ve sinirler üzerindeki baskıyı kaldırmak gerekecektir.
Damar içine çimento sızıntısı olması durumunda, çok ender olsa da, çimento partikülleri akciğere kadar yayılıp pulmoner emboli adı verilen ciddi bir durumu oluşturabilir.
Omurgada yapılan her işlemde olduğu gibi, ender de olsa vardır.
Başarı oranı oldukça yüksektir. Bilimsel yayınlarda;
“Hasta deneyimlerini ve geri bildirimlerini keşfedin! Siz de diğer hastalarımızın bize verdikleri gerçek ve samimi yorumları inceleyerek, omurga sağlığınızı bize emanet etmenin ne anlama geldiğini öğrenin. Hastalarımın memnuniyeti ve sağlığı benim için her zaman önceliktir.”
Her açıdan mükemmel bir doktor. Tedavi, operasyon sürecinde veya sonrasında asla kendinizi boşlukta hissetmiyorsunuz, sorularınızı sıkılmadan cevaplayan, her şeyi açıkça söyleyen sabırlı, işinin ehli biri. Kesinlikle öneririm.
Kızımın skolyoz olduğunu Burak Bey'in hastası olan kızımın arkadaşının sayesinde fark ettik ve onun tavsiyesiyle Burak Bey'e gittik. Son derece anlayışlı ve evladımızı en az bizim kadar düşünen bir doktor. Aradığımızda ulaştık, ne zaman yüz yüze görüşmek istesek görüştük. 5 Haziran'da gerçekleşti ameliyatımız, gayet memnun kaldık süreçten. Kontrollerimiz devam ediyor, iki hafta sonra görüşeceğiz zaten. Gerçekten bu hastalıktan muzdarip herkese tavsiye ederiz.
Her bel ve boyun ağrısı fıtık mıdır ? Ortapedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Burak AKESEN Cevaplıyor.