


Prof. Dr. Burak Akesen – Ortopedi ve Travmatoloji -Omurga Cerrahisi
Spondilolistezis bir omurun diğer omur üzerinde kaymasına verilen isimdir. İki tipi mevcuttur. En sık görülen tipi çocuk ve genç yaşlarda görülen tiptir (bkz. Çocuklar ve Gençler). Erişkin yaşta görülen kaymalar dejeneratif değişiklikler sonucu diskin ve omurlar arası eklemlerin yetmezliği sonucu görülür.
Başvurduğunuz omurga cerrahının muayenesinde sonra radyolojik tetkikler istenebilir.
İlk istenen tetkik bel rötngeni ve skolyoz grafileridir. Bu filmlerde kayma ve seviyesi belirlenebilir.
Eğer bacak ağrıları ön planda ise MR tetkiki ile omurilik kanalının ve sinir köklerinin incelemesi yapılır.
Ameliyat dışı tedaviler;
Ameliyat dışı tedavi;
Cerrahi tedavi;
Spondilolistezis cerrahisi enstrumantasyon ile sabitleme ve füzyondur (kaynama). Ameliyat ile kayma miktarının azaltılması, baskı altındaki sinirlerin rahatlatmak amaçlanır.
Spondilolistezis, nedenlerine göre farklı gruplara ayrılır;
Bebeğin omurgasında doğumdan önce gelişim kusuru vardır. Yanlış hizalanmış omurlar, kişiyi daha sonraki yaşamda kayma riskine sokar.
Kemikte gelişen çatlak ya da kırıklar sonucunda ortaya çıkar.
En yaygın türdür, yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkar.
Daha az yaygın spondilolistezis türleri şunları içerir;
Bir yaralanma sonucu omurların kaymasıdır.
Osteoporoz (kemik erimesi) gibi bir hastalık veya tümör nedeniyle ortaya çıkar.
Ameliyat sırasında omurganın dengesinin bozulması sonucu oluşur.
Omurganın yandan çekilen röntgen grafiği yardımı ile bel kaymasının ciddiyeti aşağıdaki gibi 5 sınıfa ayrılır;
Her hastada belirti görülmeyebilir. Birçok kişide bel kayması, başka nedenlerle yapılan filmlerde, rastlantısal olarak ortaya çıkar.
Genellikle ilk ortaya çıkan belirti bel ağrısıdır. Bel ağrısı, kalça ve bacaklara yayılabilir.
Bacaklarda kas spazmları, özellikle de uyluk arka kısmında bulunan hamstring adlı kas grubunun gerginliği görülebilir.
Uzun süre ayakta kalmak ya da yürümekle, öne eğilmekle ortaya çıkan ağrı, bacak ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük hissi görülebilir.
Bel kayması, yetişkinlerin yaklaşık %5’inde görülür. Bazı kişilerde hiçbir belirti vermeyebilir ve uzun yıllarca teşhis edilemeyebilir.
Dejeneratif spondilolistezis, yaşlanma ve omurgada aşınma ve yıpranmaya bağlı olarak oluşur. 50 yaşından sonra kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür.
Gençlerde sırt ağrısı meydana geldiğinde, istmik spondilolistezis (kemikte kırık ya da çatlak nedeniyle gelişir) en yaygın nedenlerden biridir.
Bazı nedenler, tıp dilinde spondilolistezis adını verdiğimiz bel kayması riskini arttırabilirler;
Özellikle omurgayı fazla derecede geren jimnastik, futbol gibi sporlar, omurlarda küçük kırık ve çatlaklar oluşmasına yol açarak bel kayması riskini arttırırlar.
Özellikle de omurganın arka kısmında bulunan faset eklemleri birbirine bağlayan kısım olan pars interarticularis adlı bölgenin doğuştan zayıf ve ince olması, bu kısımda kırıkların kolaylıkla oluşmasına ve bel kaymalarına yol açabilir.
Vücuttaki bütün dokularda olduğu gibi, omurgayı da etkiler. Özellikle 50’li yaşlardan sonra kemiklerin zayıflaması, bel kaymalarına zemin hazırlar.
Bel kayması oluşabilmesi için omurga kemiklerinin birbirleri üzerinde normal anatomik bir düzene göre dizilmelerini sağlayan bağ ve eklemlerde bozukluk olması gerekir. Bu bozukluk doğuştan gelen bazı hastalıklara bağlı olabilir ya da bu yapıların zaman içinde yıpranmaları nedeniyle gelişebilir.
Omurgaya aşırı derecede yük bindirmek ve omurganın yaş ile birlikte yıpranması, sonradan gelişen bel kaymalarının sık rastlanan nedenleridir.
Spor yapan gençlerde, omurganın aşırı gerilmesi spondilolistezisin (bel kayması) ana nedenlerinden biridir.
Genetik nedenler de bel kaymasına yol açabilir. Bazı insanlarda vertebral kemiklerde doğumsal bozukluklar vardır.
Yaşlı erişkinlerde, omurga ve disk eklemlerindeki aşınma ve yıpranma bu duruma neden olabilir.
Röntgen grafikleri ilk yapılacak incelemedir. Kemik yapıyı, varsa belde kaymayı, kaymanın derecesini röntgen grafikleri ile incelemek oldukça detaylı bilgi verir.
Bel kayması saptanmış bir hastada, kaymanın ne derecede hareketli olup olmadığını anlamak, tedavi kararı açısından önemlidir. Bu nedenle, öne ve arkaya eğilerek yapılacak röntgen filmleri, bize varolan kaymanın sadece derecesi konusunda değil, hareketli olup olmadığı konusunda da bilgi verecektir.
Kaymanın teşhisinden çok, kaymanın altında bir kırık olup olmadığını araştırmak için değerlidir.
Disk eklemi, sinirler, sinirlerin omurgayı terkettikleri delikler olan intervertebral foramenlerin detaylı incelenmesi için değerlidir.
Düşük dereceli bel kayması hastaları genellikle basit önlemler ve tedavilerden fayda görürler, bel kayması ameliyatı ileri derecede kaymalarda ve özel durumlarda gerekir.
Ağır aktivitelerden ve spordan kaçınmak, birçok hastada ağrıların hafiflemesine yol açar.
Ağrının kaybolması, dokulardaki ödemin azaltılması ve varsa kas spazmlarının giderilmesi için kullanılır.
Ağızdan, kalçadan ya da damardan alınan ilaçların yeteri kadar fayda sağlamaması durumunda, radyolojik kontrol altında, sinir dokuların çevresine uygulanır.
Kasların esnemeleri ve güçlendirilmeleri için kullanılır. Mutlaka uzman bir fizyoterapist ile birlikte uygulanmalıdır.
Omurganın hareketlerinin belirli bir süre kısıtlanarak ağrıyı hafifletmesine yol açar, fakat uzun süre korse kullanılması, beldeki kasların zayıflamasına yol açacağı için sakıncalıdır.
Yukarıda saydığımız yöntemlerle hafiflemeyen düşük dereceli kaymalar için ya da omurgada instabilite adını verdiğimiz denge sorununu yaratan, sinir basılarına yol açan daha yüksek dereceli kaymalar için gereklidir.
“Hasta deneyimlerini ve geri bildirimlerini keşfedin! Siz de diğer hastalarımızın bize verdikleri gerçek ve samimi yorumları inceleyerek, omurga sağlığınızı bize emanet etmenin ne anlama geldiğini öğrenin. Hastalarımın memnuniyeti ve sağlığı benim için her zaman önceliktir.”
Her açıdan mükemmel bir doktor. Tedavi, operasyon sürecinde veya sonrasında asla kendinizi boşlukta hissetmiyorsunuz, sorularınızı sıkılmadan cevaplayan, her şeyi açıkça söyleyen sabırlı, işinin ehli biri. Kesinlikle öneririm.
Kızımın skolyoz olduğunu Burak Bey'in hastası olan kızımın arkadaşının sayesinde fark ettik ve onun tavsiyesiyle Burak Bey'e gittik. Son derece anlayışlı ve evladımızı en az bizim kadar düşünen bir doktor. Aradığımızda ulaştık, ne zaman yüz yüze görüşmek istesek görüştük. 5 Haziran'da gerçekleşti ameliyatımız, gayet memnun kaldık süreçten. Kontrollerimiz devam ediyor, iki hafta sonra görüşeceğiz zaten. Gerçekten bu hastalıktan muzdarip herkese tavsiye ederiz.