Bel Fıtığı: Nedir, Neden Olur ve Nasıl Tedavi Edilir?
Bel Fıtığı Nedir?
Bel fıtığı, omurga arasındaki disklerin bir parçasının omurilik kanalına sarkmasıdır. Bu durum, bel bölgesindeki sinir köklerinin sıkışmasına yol açar ve genellikle bacaklara doğru yayılan ağrılara sebep olur. Bel fıtığı, her yaş grubunda görülebilse de en sık 20-50 yaş arası bireylerde rastlanır. Yaşın ilerlemesiyle birlikte omurgadaki dejenerasyon belirtileri ve disklerdeki aşınma daha belirgin hale gelir. Bu süreç genellikle ilk olarak bel ağrısı ile başlar. Zamanla bel ağrısına bacaklara vuran ağrılar eklenebilir. Bu duruma tıp dilinde siyatik denir.
Bel Fıtığı Neden Olur?
Bel fıtığının en yaygın nedeni omurga dejenerasyonudur. Yaşın ilerlemesiyle birlikte diskler zamanla su kaybedebilir, zayıflayabilir ve yıpranabilir. Ayrıca ağır kaldırma, yanlış duruş, genetik faktörler, aşırı kilo ve yaşa bağlı değişiklikler de bel fıtığına yol açabilen diğer etkenlerdir. Çoğu zaman fıtıklaşan disk, omurga kanalındaki sinir köklerine baskı yaparak ağrıya neden olur.
Bel Fıtığı Teşhisi Nasıl Konulur?
Bel fıtığının teşhisi, hastanın şikayetleri ve fiziki muayene ile başlar. Şikayetler, özellikle belde ağrı, bacaklara vuran ağrı ve güçsüzlük hissi ile kendini gösterir. Tanı koyulabilmesi için bel MR’ı büyük önem taşır. MR, omurga yapılarının ve disklerin detaylı şekilde incelenmesini sağlar. Bunun yanı sıra, normal ve hareketli röntgen tetkikleri de kullanılabilir. Bazı hastalarda, özellikle MR çekilemeyecek durumlar söz konusuysa, bilgisayarlı tomografi (BT) de teşhiste yardımcı olabilir.
Bel Fıtığında Tedavi Seçenekleri
Bel fıtığının tedavi edilmesinde genellikle başlangıçta konservatif yöntemler tercih edilir:
- Dinlenme: Bel fıtığı olan hastalar için istirahat, ağrıyı hafifletmek için önemlidir. Ancak uzun süreli yatak istirahati önerilmez.
- Ağrı kesiciler ve kas gevşetici ilaçlar: Ağrıyı hafifletmek için çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
- Fizik tedavi: Bel fıtığı tedavisinde fizik tedavi uygulamaları da önemli bir yer tutar. Kasları güçlendiren egzersizler, ağrıyı hafifletir.
- Enjeksiyonlar: Ağrıyı geçirebilmek için bazı durumlarda enjeksiyonlar uygulanabilir. Ancak bu tedavi yöntemi, yan etkiler nedeniyle sık yapılmamalıdır.
Çoğu hastada konservatif tedavi yöntemleri etkili olabilir, ancak bazı hastalarda ağrı devam eder. Eğer hastanın şikayetleri devam ediyorsa, ek semptomlar gelişiyorsa veya diğer tedavi yöntemleri ile ağrı geçmiyorsa cerrahi müdahale gerekebilir.
Ameliyat Ne Zaman Gereklidir?
Tedaviye yanıt alınamayan durumlar cerrahi müdahale gerektirir. Aşağıdaki durumlar cerrahi tedavi gerektirebilir:
- Geçmeyen ağrı: Yukarıdaki tedavi yöntemlerine rağmen ağrı devam ediyorsa.
- Bacak kaslarında güçsüzlük: Bel fıtığı nedeniyle bacaklarda güç kaybı yaşanması.
- İdrar veya büyük tuvalet kontrolü problemleri: Sinir sıkışması nedeniyle idrar veya dışkı kontrolünde zorluklar.
- Yürüme güçlüğü: Parmak uçlarında veya topuklarda yürüyememe.
Bu belirtiler, sinirler üzerindeki baskının arttığını ve acil müdahale gerektirdiğini gösterir.
Bel Fıtığı Ameliyatı: Mikrocerrahi ve Endoskopik Yöntemler
Bel fıtığının cerrahi tedavisi, genellikle çok ufak bir kesi ile yapılan mikrocerrahi veya endoskopik teknikler ile gerçekleştirilir. Bu teknikler, hastanın daha hızlı iyileşmesini sağlar ve komplikasyon riskini azaltır. Ameliyat sırasında, diskten çıkan fıtıklaşmış parça, sinirleri sıkıştırmadan çıkarılır.
Nadiren, bel fıtığı ameliyatları sırasında daha büyük enstrümanların kullanımı gerekebilir. Ancak hangi tekniğin uygun olacağına, omurga cerrahı ile yapılacak ayrıntılı bir görüşme sonucunda karar verilmesi gerekmektedir. Bursa’da bel fıtığı tedavisi konusunda deneyimli bir uzman olan Prof. Dr. Burak Akesin gibi bir omurga cerrahı ile bu konuda görüşmek, en doğru tedavi planını oluşturmak için önemlidir.
Sonuç olarak, bel fıtığı tedavisinde erken teşhis ve doğru tedavi yaklaşımları oldukça önemlidir. Konservatif tedavi yöntemleri ile iyileşmeyen hastalar için cerrahi müdahaleler, başarılı sonuçlar doğurabilir.
