


Prof. Dr. Burak Akesen – Ortopedi ve Travmatoloji -Omurga Cerrahisi
Boyun ağrısı nedenleri arasında birçok alt başlık sayılabilir. Günlük hayattaki aktivite düzeyi, meslek, çalışma ergonomisi, spor geçmişi ve genetik faktörler boyun sağlığının devamı açısından önemli bileşenlerdir. Bunlardan herhangi birinde oluşacak bir sorun neticesinde kişi değişen düzeylerde etkilenir ve boyunda ağrı yanıtı ortaya çıkar. Boyun ağrısının temel nedenleri arasında; boyun travmaları, boyun kasları ve çevresinde görülen ağrılı spazmlar, fibromyalji hastalığı, tetik nokta hastalığı, boyun kemiklerinde kireçlenme, romatolojik hastalıklar ve boyun fıtığı sayılabilir.
Boyun ağrısı nedenleri birçok faktörden kaynaklı olabilir. Kas, kemik, yumuşak dokular, sinirler veya eklemleri ilgilendiren sorunlar olabilir. Görüldüğü gibi ağrı kaynağı çok çeşitli dokular olabildiği için; bu hastalıklar ilgilenen branş sayısı da fazladır. Bununla beraber boyun ağrısı ile esas olarak ilgilenen ve ilk gidilmesi gereken branş “Ortopedi”dir. Ayrıntılı bir ortopedik muayene ve görüntüleme tetkiki sonrası; tanı alan rahatsızlığa göre ortopedi hekimi tarafından hasta ilgili bölüme sevk edilebilir. Bu bölümler ise sıklıkla nöroloji ve beyin cerrahisi bölümleridir.
Ortopedi hekimlerince muayene edilen hastaların tanıları ortaya konulur. Boyun ağrısının en sık nedeni boyun çevresi kas ve kemik ağrılarıdır. Bu hasta grubuna ağrıya neden olan faktörlerden uzak durması önerilerek; ilaç tedavisi, aktivite kısıtlaması ve fizik tedavi uygulamaları yapılmaktadır. İlaç ve fizik tedavi uygulamalarından fayda görmeyen hastalara; sinir kökleri ve kas çevresine yapılan enjeksiyon uygulamaları (tetik nokta ve faset enjeksiyonları) günümüzde sıklıkla ve başarılı bir şekilde uygulanmaktadır.
Hastaların büyük bir bölümünde bu başlangıç tedavileri ile yanıt alınmaktadır. Bunun gibi koruyucu tedavilerden fayda görmeyen hastalara cerrahi tedavi önerilir. Eğer omurgayı ilgilendiren ve cerrahi gerektiren bir neden bulunur ise; hasta ortopedik omurga cerrahı tarafından ameliyat edilir. Sorunun kaynağı beyin veya omurilik ise Beyin sinir cerrahisi hekimleri tarafından operasyon gerçekleştirilir.
Boyun ağrısı olan hastada ağrı kaynağı; ayrıntılı bir muayene ve görüntüleme tetkikleri sonrası ortaya konulur. Kas, kemik ve eklem kaynaklı boyun ağrılarının hemen hepsinde egzersiz ve fizik tedavi gibi yöntemlerle tedaviye yanıt alınmaktadır. Boyun fıtığına bağlı boyun hastalarının yaklaşık %75’inde ilaç ve fizik tedavi uygulamaları ile şikayetlerinden azaldığı / kaybolduğu görülmüştür. Boyun ağrısı kaynağı sinir kökü sıkışması (boyun fıtığı) olması durumunda dahi ameliyat öncesi tedavi seçenekleri arasında fizik tedavi faydalıdır ve mutlaka denenmelidir.
Boyun ağrısı yaşayan hastaların tedavisinde ilaç, enjeksiyon ve fizik tedavi uygulamalarının başarısız olması durumunda cerrahi tedavi gündeme gelmektedir. Cerrahi tedaviler arasında fıtık kesesinin kapalı endoskopik olarak kamera yardımıyla çıkarılması, ön boyun kesisi yaklaşımı ile cerrahi tedavisi ve arka boyun kesisi yaklaşımı ile cerrahi tedavisi yapılabilir.
Boyun tutulması soğuk havaya maruz kalmakla veya uzun süre aynı pozisyonlarda sabit kalmakla tetiklenebilir. Boyun tutulması olduğu zaman boyun kaslarının esnetilmesi ve gerdirilmesi ve boyun egzersizleri tavsiye edilir. Sıcak uygulamalar kas spazmlarının çözülmesinde çok önemlidir. Sıcak su torbaları, ütülenmiş havlu gibi ısıtıcı yöntemler kullanılabilir. Kas gevşetici ilaçlar, krem ve jeller kullanılabilir. Şiddetli ağrı durumlarında kalçadan yapılan enjeksiyonlar faydalı olur. Gerektiğinde fizik tedavi yöntemlerine başvurulur.
Kas tutulması, günlük hayatta en sık gördüğümüz ve en masum boyun ağrısı nedenidir.
boyun bölgesinde kas tutulmasının en sık görülen nedenleridir.
Boyun bölgesi yaralanmaya son derece açık ve korunmasız bir bölgedir. Özellikle düşmeler, trafik kazaları, spor yaralanmaları sırasında boyun normalden daha ileri derecede açılarda ve daha sert hareketler yapmak zorunda kalır, kaslar ve bağlar ani biçimde gerilerek zorlanır ve tahriş olur. Araç içi trafik kazaları sırasında çarpmaya bağlı olarak başın gövde üzerinde öne ve arkaya ani hareketi boynu zedeleyerek şiddetli boyun ağrısına neden olabilir.
Servikal osteoartrit ya da servikal artroz olarak da adlandırılan boyun kireçlenmesi, omurların arasında bulunan eklemlerinin yıpranmasına, kıkırdak dokusunun aşınmasına bağlı olarak gelişen, dokuları yıpratıcı (dejeneratif) bir hastalıktır.
Boyun omurları arasındaki eklemlerin romatizmal hastalıklar, kireçlenme, boynu kötü kullanmak, yaralanmalar, genetik yatkınlık gibi nedenlerle yıpranmaları boyun ve çevresinde kireçlenmeye yol açarak kronik boyun ağrısına yol açar.
Boyun fıtığı, omurganın boyun bölgesindeki omurlar arasında bulunan disk ekleminin yıpranmasının ileri aşamasıdır, yıpranmış eklemin bir parçası eklemin dışına doğru akarak boyun fıtığını oluşturur.
Omurilik ya da sinirler, gelişen fıtık nedeniyle baskı altında kalabilir. Boyun ağrısı, boyun fıtığının genellikle ilk ve en sık görülen işaretidir.
Omurga kanalı darlığında, bir yandan içinden omuriliğin geçtiği ana omurga kanalının daralması, diğer yandan da omurilikten çıkan sinir köklerinin omurgayı terk ettikleri yanlardaki küçük delikler olan intervertebral foramenlerin daralması nedeniyle omurilik ve sinirler üzerinde baskı ve tahriş gelişir. Sıkışan sinirler boyun bölgesinde ağrı, baş, omuz, sırt, kol ve ellere kadar yayılan ağrı oluşturabilir.
Osteoporoz, ya da halk diliyle kemik erimesi, kemiklerin ince, kırılgan ve zayıf olmasına neden olan bir kemik hastalığıdır, boyun da dahil olmak üzere vücudun çeşitli bölgelerinde ağrıya neden olabilir.
Boyun omurlarında gelişen kemik erimesi, omurganın duruşunda ve hizasında değişikliklere neden olabilir ve boyun ağrısına veya sertliğine neden olabilir. Şiddetli vakalarda, bir veya daha fazla omurda çökme kırıkları gelişebilir, kronik ağrı, hareketlilik kaybı ve omurganın eğriliği (kifoz) gelişebilir.
Boyun ağrısı ve stres genellikle el ele gider.
Stres altındaysanız, boyun ve omuzlarınızdaki kaslar gerginleşebilir, baş ağrısı, boyun ağrısı ve omuz ağrısı ve gelişebilir.
Ağrı da stres seviyelerini artırabilir. Kronik ağrılı yaşam, değişik stres türleri olan öfke, depresyon ve kaygı duygularına yol açabilen yorucu ve dayanılması zor bir durumdur.
Fibromiyalji, vücutta yaygın ağrılara neden olan kronik bir hastalıktır. Boyun ağrısı, fibromiyalji hastalığında en sık olarak ortaya çıkan belirtilerden bir tanesidir.
Boyun ağrısı, bel ağrısı, yaygın eklem ağrıları dışında depresyon, uyku sorunları, hafıza sorunları birlikte görülebilir.
Omurganın boyun bölgesinde normal olarak açıklığı arkaya doğru bakan bir kavis vardır. Açısı arka kısma bakan bu kavis için tıp dilinde servikal lordoz ifadesi kullanılır.
Halk dilinde boyun düzleşmesi ifadesi, açıklığı arkaya bakan kavisin kısmen ya da tamamen bozulup boynun daha düz bir hale gelmesidir, tıp dilindeki ifade ile servikal lordoz kaybı bu düzleşmeyi anlatmak için kullanılır.
Kavisteki düzleşme bazen ilerleyerek kavisin tamamen ters yöne doğru bozularak, açıklığının arkaya değil öne doğru oluşmasına neden olur. Bu durumda servikal lordoz, servikal kifoz adını verdiğimiz şekle dönüşür.
Sağlıklı bir insanda omurga kemikleri arasındaki normal dizilim ve açı kemikleri birbirine bağlayan eklem ve bağların da sağlıklı olmaları sayesinde oluşur. Omurga kemikleri arasındaki bağlantı elemanlarının yıpranmaları nedeniyle omurga normal anatomiye uygun açısını yavaş yavaş kaybederler ve boyun düzleşmesi gelişmeye başlar.
Boyun düzleşmesi en fazla boynu öne eğerek uzun süre bilgisayar ya da cep telefonu ile çalışmak nedeniyle, ense kaslarının kasılması sonucunda gelişir. Ayrıca kemik erimesi, romatizmal hastalıklar, disk eklemlerinde gelişen yıpranmalar ve travmalar sonucunda da boyun düzleşmesi gelişebilir.
En sık görülen belirtiler;
Servikal lordoz kaybının tedavisi, altta yatan nedenin anlaşılmasını gerektirir. Şikayetlerin şekline ve şiddetine şiddetine bağlı olarak ilaç tedavisi fizik tedavi, boyun kaslarını germe, esnetme ve güçlendirme egzersizleri ya da cerrahi tedavi gerekebilir.
Gençlerde sıklıkla boyun ağrısı, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi nedenden kaynaklanabilir:
Kas spazmı genellikle kötü duruş pozisyonu veya yazı yazmak, bilgisayar başında çalışmak, uzun süre cep telefonu ile ilgilenmek, araba kullanmak veya spor yapmak gibi aktivitelerin neden olduğu tekrarlayan stresten kaynaklanır.
Otururken kamburlaşıyor veya çöküyorsanız, bilgisayar başında uzun saatler geçiriyorsanız veya klavye yerine telefonla çalışıyorsanız, kaslarınızı gerginleştirip eklemlerinize ve bağlarınıza baskı uygulayarak boyun ağrısına sebep olabilirsiniz.
Boynunuzdaki omurlar arasındaki disklerin aşınmaya başlaması, boyun fıtığı henüz gelişmemiş olsa da boyun ağrısına neden olabilir.
Boyun ağrısı ile birlikte görülebilecek bazı şikayet ya da bulgular omurilik ya da sinirlerin etkilenmeye başladığını ya da altta yatan başka bir hastalığın bulunabileceğini işaret edebilir ler,
acil olarak bir doktorun sizi görmesini gerektirir. Rahatsızlığınıza doğru bir teşhis koyulması ve uygun tedavinin düzenlenmesi için bu gibi durumlarda evde ağrınızı geçirmeye çalışarak vakit kaybetmek doğru olmaz.
Bu durumlar dışında evde uyguladığınız basit işlemlere rağmen ağrınızın birkaç hafta içinde azalmaması yaşam kalitemizi etkilemesi halinde bir doktorun sizi muayene etmesi ve. tedavinizi planlaması gerekir.
Doktorunuz yakınmalarınızı ve ağrınız hakkında verdiğiniz bilgileri dikkatle dinledikten ve sizi muayene ettikten sonra elde ettiği bulgular ışığında uygun gördüğü testler ile ağrının nedenini ortaya çıkarmaya çalışacaktır.
Öncelikle omurga kemiklerinin genel yapısı ve birbirleri üzerinde dizilişleri hakkında bilgi verirler. Aynı zamanda omurga kemiklerindeki kireçlenmeler, kırıklar, eğrilikler ve kaymalar hakkında da bilgi verirler.
Özellikle sert dokular olan kemik ve kireçlenmiş bağlar ve eklemler hakkında bilgi verir. Kireçlenmeler, kırıklar, omurga kanalının darlık derecelerinin değerlendirilmesi için de önemli bir incelemedir.
Özellikle yumuşak dokular olarak adlandırdığımız omurilik, sinirler, bağlar, eklemler ve kasları detaylı olarak inceler.
Omurilikten çıkıp vücuda yayılan sinirlerin normal olarak çalışıp çalışmadığı, elektrik iletilerinin normal olup olmadığı konusunda bilgi verir.
Boyun ağrısına yol açabilecek romatizmal hastalıklar ve enfeksiyonların tanı ve tedavileri konusunda kan tahlilleri yol gösterirler.
Alabileceğiniz basit önlemler ve evde yapabileceğiniz basit uygulamalar ile ağrıların büyük bir kısmını birkaç gün ile birkaç hafta içerisinde ortadan kaldırabilirsiniz.
Boynumuzun bütün yükünü taşıdığı başımızın ortalama ağırlığı 5.5 kilogram civarındadır. Gün boyu yoğun bir şekilde özellikle de baş öne eğik şekilde çalışmak, boynumuzu zorlayabilecek ağır işler yapmak boyun bölgesinde bulunan kasları, bağları ve eklemleri aşırı derecede zorlayabilir. Aşırı yük altında kalan bu dokular ağrı üreterek aslında bize ‘’beni biraz dinlendir’’ şeklinde mesaj verirler. Bu durumda yapacağımız en doğru işlerden bir tanesi zorlanmaya başlamış olan bu kasların dinlenmelerine ve gevşemelerine izin vermektir. Boynumuzu birkaç gün fazla zorlamamak, ağır işlerden, ağır sporlardan kaçınmak ağrının geçmesine yardımcı olacaktır. Günlük aktivitelerinize boyununuzu zorlamadan devam edebilirsiniz.
Uyurken başınız ve boynunuz gövdenizle aynı hizada olmalıdır. Boynumuzun altına yerleştireceğiniz ince bir yastık yeterli olacaktır. Sırt üstü yatar pozisyon boynunuzun yatarken yana doğru gerilmesine engel olacağı için tercih sebebidir. Yüzüstü uyumak boynumuza dengesiz bir yük bindireceği için tercih edilmemelidir.
Uyurken boynumuzun omuzlarımıza göre aşırı derecede öne eğilmemesi, ense kaslarımızın gerilmemesi gerekir. Aynı şekilde ensemizdeki boşluğun doldurularak desteklenmesi doğru olacaktır. Bu amaçla çoğu zaman ince ve yumuşak bir yastık yeterlidir. Boyun yastığı adı altında satılan yastıkların bir kısmı fazla sert, bir kısmı da fazla yüksektir. Boyun yastığı adı altında satılan yastıkların boyun ağrısı tedavisinde yeri olmadığı bilimsel olarak doğrulanmıştır, bu ürünler daha çok ticari amaçla öne çıkarılmaktadır.
Soğuk uygulamalarının ağrı kesici ve ödem giderici etkisi vardır. Soğuk kan damarlarının büzüşmesine ve kan dolaşımının azalmasına neden olur. Soğuk uygulamaları özellikle çarpmalar kazalar nedeniyle oluşan kas zedelenmelerinde fayda sağlarlar.
Sıcak, kas gevşemesi sağlar ve kan dolaşımını arttırır. Ağrılı bölgeye ısıtılmış bir havlu ya da sıcak su torbası ile günde birkaç kez 20 dakika civarında sıcak uygulaması yapmak ağrıyı hafifletir.
Boyun egzersizleri yapmaya başlamadan önce birkaç gün süre ile boyun kaslarını esneterek kasların gevşemesine yardımcı olabiliriz. Esnetme hareketlerini sıcak uygulamaları sonrasında yapmak daha fazla fayda sağlayacaktır
Masaj uygulamalarının boyun ağrılarına iyi geldiği bilimsel olarak kanıtlanamamıştır. Bununla beraber sadece uzman fizyoterapistler tarafından uygulanacak boyun masajları sıcak uygulamaları ile birlikte kaslardaki kan dolaşımını arttırarak kas gevşemesine yardımcı olabilir. Masaj tek başına bir tedavi olamaz fakat tedaviye destek olarak uygulanabilir.
Boyun egzersizleri kasları esnetme aşamasının bir sonraki basamağıdır, kasları çalıştırarak daha güçlü hale getirmeyi amaçlar. Boyun egzersizlerine başlamadan önce mutlaka germe ve esnetme hareketlerini yapmak gerekir.
Çalışma masanız, sandalyeniz ve bilgisayarınız başınız çalışırken öne eğilmeyecek şekilde düzenlenmeli bilgisayar ekranınızın altına destek koyarak göz seviyesine kadar yükseltmelisiniz. Bilgisayar başında çalışırken başımızın gövdeye göre ortalama 10 derece eğik olması doğru bir boyun duruşunu sağlar. Daha fazla eğmek boyun kaslarını ve eklemlerini zorlayacağı gibi, tam olarak dik bakmak da boyunda bulunan normal açıyı zorlar.
“Hasta deneyimlerini ve geri bildirimlerini keşfedin! Siz de diğer hastalarımızın bize verdikleri gerçek ve samimi yorumları inceleyerek, omurga sağlığınızı bize emanet etmenin ne anlama geldiğini öğrenin. Hastalarımın memnuniyeti ve sağlığı benim için her zaman önceliktir.”
Her açıdan mükemmel bir doktor. Tedavi, operasyon sürecinde veya sonrasında asla kendinizi boşlukta hissetmiyorsunuz, sorularınızı sıkılmadan cevaplayan, her şeyi açıkça söyleyen sabırlı, işinin ehli biri. Kesinlikle öneririm.
Kızımın skolyoz olduğunu Burak Bey'in hastası olan kızımın arkadaşının sayesinde fark ettik ve onun tavsiyesiyle Burak Bey'e gittik. Son derece anlayışlı ve evladımızı en az bizim kadar düşünen bir doktor. Aradığımızda ulaştık, ne zaman yüz yüze görüşmek istesek görüştük. 5 Haziran'da gerçekleşti ameliyatımız, gayet memnun kaldık süreçten. Kontrollerimiz devam ediyor, iki hafta sonra görüşeceğiz zaten. Gerçekten bu hastalıktan muzdarip herkese tavsiye ederiz.